ROSEMARY'S BABY (1968)

****

In 1969 werd Hollywood opgeschrikt door de brutale moord op Sharon Tate, de toenmalige vrouw van wunderkind Roman Polanski. De hoogzwangere Tate werd afgeslacht door volgelingen van Charles Manson, muzikant en sekteleider van de Manson-family. Wat een topjaar moest worden voor Polanski, hij leverde net dit meesterwerk af, werd algauw één van de vele dieptepunten uit zijn leven (Polanski ontsnapte op 15 jarige leeftijd uit een Pools concentratiekamp). Dit verklaart waarschijnlijk waarom al zijn films doordrenkt zijn van een niet te miskennen cynisme en zijn happy endings bij Polanski even frequent als echte emoties in romantische komedies.

Met dit in het achterhoofd krijgt "Rosemary's baby", misschien wel de beste thriller ooit gemaakt, een onwerelds kantje, alsof Satan zelve in de regiestoel zat. De film handelt immers over het verkopen van je ziel aan de duivel, in ruil voor eeuwige faam en geluk, iets waar Polanski zich op dat moment (naar eigen gevoel) aan bezondigd had. Hij was een decante regisseur die drugs en wilde feestjes niet schuwde en in Hollywood zijn wildste fantasieën kon waarmaken, dit ten koste van zijn dierbare naasten. Dit maakt van "Rosemary's baby" een film die je absoluut moet gezien hebben.

Rosemary en Guy, een pas gehuwd koppel, nemen hun intrek in het bekende Dakota building in New York (voor dit gebouw werd John Lennon in 1980 doodgeschoten door Mark Chapman). Hij is tweederangs-acteur die hoopt het te maken in de filmindustrie en zij is de vrouw die achter hem staat, hem volgt en helpt waar ze kan.
Wanneer één van de medebewoners zelfmoord pleegt komen Rosemary en Guy in contact met hun bejaarde buren, de Castevets. Dit ogenschijnlijk vriendelijk maar excentriek koppel ontfermt zich over de twee nieuwe bewoners en al gauw ontstaat er een vriendschapsband tussen beide partijen, waarin de bemoeizieke Minnie zich van haar meest opdringerige kant laat zien. Wanneer Rosemary op een nacht droomt verkracht te zijn door de Duivel, wordt haar hele leven overhoop gegooid en krijgen de normaalste zaken plots een dubbele betekenis en is niets of niemand wie of wat het lijkt.

Meer van de plot verklappen doe ik niet, dit is een film die je zelf moet ontdekken.

Wat ik wel kan zeggen is dat het een ongelooflijk knap gemaakte thriller is, die niet in zijn kaarten laat kijken tot op het allerlaatste moment, om dan de kijker te verbazen met een intense climax die dagenlang blijft nazinderen. De opbouw van het verhaal, waarin allerhande hints verborgen zitten, is zo systematisch opgebouwd dat je als kijker even hard in het duister tast als Rosemary en waarbij de uiteindelijke ontknoping een mokerslag van jewelste is. De film speelt zich ook bijna volledig af in het flatgebouw, volgestouwd met allerhande antieke meubelen, vol gangen en verborgen kamers, wat de sfeer bevreemdend en tegelijk vertrouwd maakt. Er zijn geen gimmicks, iets wat zeldzaam is in dit genre, geen overbodige religieuze nonsens en al zeker geen ongeloofwaardige plotwendingen. Ik durf zelfs stellen dat de film nog beter wordt de tweede maal dat je hem bekijkt, daar de nuances in de fantastische acteerprestaties beter tot zijn recht komen. Dit is samen met "Chinatown" (1974) het grootste meesterwerk van Polanski, en dat wil wat zeggen. Van het de eerste tot het laatste beeld is deze invloedrijke film een waanzinnige trip in het occulte, een meesterlijk opgebouwde, sfeervolle thriller die ongeëvenaard blijft in zijn genre en tot op de dag van vandaag in mijn eigen top tien aller tijden staat. Grandioos.