vrijdag 28 september 2012

DIRTY HARRY (1971)

****

Don Siegel, regisseur van genre klassieker "Invasion of the body snatchers (1956)" en Clint Eastwood, the man with no name uit de spagettiwesterns van Sergio Leone, bundelden begin jaren zeventig hun krachten en kwamen op de proppen met een snoeiharde, realistische flikkenfilm die de goegemeente op zijn kop zette. Controversieel in zijn tijd en hedendaags nog steeds relevant kreeg de film nogal wat tegenkantingen van allerlei, al dan niet politieke groeperingen die misnoegd waren om de manier waarop Harry Callahan als éénmansleger op missie gaat en hierbij alle wetten en regels aan zijn laars lapt.
Het is een kwajongensfantasie, waarin de goeien en de slechte uiteindelijk veel meer gemeen hebben met elkaar dan verwacht en waarbij het typische de politie is uw vriend-cliché plaats moest ruimen voor een veel genuanceerder beeld over goed en kwaad, waardoor de flik van dienst plots de anti-held werd.

Eastwood is Harry Callahan, een doorwinterde, cynische flik uit San Francisco met een eigen idee over rechtvaardigheid, die op zoek gaat naar een psychopaat die zichzelf Scorpio noemt (gebaseerd op de echte seriemoordenaar Zodiac) en via lokale kranten kat-en muisspelletjes speelt met de ordediensten. Hij wordt hierbij, onder lichte dwang van zijn oversten, geholpen door zijn nieuwe partner, de mexicaanse Chico Gonzales. Wanneer Harry persoonlijk benadert word door Scorpio, maakt hij er een erezaak van om deze psychopaat te arresteren en op te sluiten, by any means necessary.

Al van bij de openingsscene (een vrouw wordt bespied doorheen het richtkruis van een sluipschuttersgeweer) wordt het al snel duidelijk dat Siegel en Eastwood er geen doekjes om winden en voluit gaan voor controverse en suspense. Hoewel gebaseerd op waargebeurde feiten wijkt de film behoorlijk af van de gekende waarheid achter de Zodiac (die bij het uitkomen van deze film nog steeds actief was) en is het in eerste plaats een geweldig spannende, ultrageweldadige (zelfs fascistische) fantasie die het moet hebben van een geweldig script, uitmuntende regie en dito acteurs.
Er zitten een paar geniale vondsten in die hedendaags misschien wat gedateerd lijken, maar in die tijd vooruitstrevend waren. Denk maar aan de scene waarin Scorpio zich met uitgestreken gezicht in mekaar laat slaan door een zwerver, om dan later Harry hiervoor aan te klagen. Of de scene waarin Harry onder tijdsdruk van de ene telefooncel naar de andere wordt gestuurd en hierbij heel San Francisco doorkruist, om later vast te stellen dat het toch al te laat was. Of de finale, die je zelf moet zien om te geloven en waar ik niet over uitwijd, kwestie van spoilers te beperken.

Er zijn weinig films waarin San Francisco een prominentere rol speelt in het verhaal dan hier (de enige die in me opkomen zijn "Vertigo" (1958) van Hitchcock en "invasion of the body snatchers" (1978) van Kaufman). Don Siegel gebruikt alle mogelijke technieken om zijn film te voorzien van een vlekkeloze beeldvoering (zie het shot in het stadion en de vooraf besproken openingsscene), de soundtrack is fenomenaal en Clint Eastwood werd door zijn ongeremde vertolking van Harry nu ook in zijn eigen land een ware ster. Nog steeds één van de strafste, coolste en hardste flikkenfilm ooit, die de tand des tijds goed heeft doorstaan en zich terecht een klassieker in het genre mag noemen (en staat op gelijke hoogte met "The french connection" van Friedkin). Klassebak!

nota : kreeg nog vier inferieure vervolgen (Magnum force, The enforcer, Sudden impact en The dead pool)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten