vrijdag 14 september 2012

FRIDAY THE 13th SERIE



Af en toe zal ik in plaats van één film een volledige reeks (of trilogie) bespreken. En welke beter om mee te starten dan de overdadige Friday the 13th serie.
Al vanaf de allereerste uit 1980 tot de allerlaatste (de reboot) uit 2009, beide gewoonweg "friday the 13th" genaamd, is er geen enkele van de 12 films in geslaagd echt goed te zijn en eerlijker wijs zelfs niet behoorlijk. Waarom dan toch de moeite doen om de eerste 11 te bespreken ? Omdat ze ergens wel iets hebben, hoe dom ze ook zijn en omdat guilty pleasures het verdienen aandacht te krijgen. Ik heb ze ondertussen allemaal al meerdere keren gezien en ik kan moeilijk beweren dat ik me niet geamuseerd heb. Er zitten matige stinkers tussen en de beste is nog altijd maar zus en zo maar het plezier ze te bespreken ga ik mezelf niet ontnemen.
Bij elk van de films geef ik ook de beste scene (lees : beste moord) mee omdat, hoe vreemd het ook klinkt, dit uiteindelijk de essentie is van dit soort films (zij die kijken voor een goed verhaal en dito plot komen bedrogen uit) en ook de enige rechtvaardige reden om er naar te kijken.

SPOILER ALARM!!!!

FRIDAY THE 13th (1980)   **

De eerste "Friday the 13th" film wordt in sommige kringen beschouwt als de moeder van de slasherfilms en hoewel dit niet helemaal terecht is ("Halloween" uit 1978 krijgt van mij die eer), kan men moeilijk ontkennen dat de film de blauwdruk leverde voor het slashergenre. We hebben de obligate geile tieners, de afgelegen plek (Crystal Lake), de domme dialogen, de nog dommere plotwendingen en natuurlijk de onverwoestbare moordenaar, in dit geval de overberoemde Jason Voorhees. Of toch niet?
Dit is de enige friday the 13th film waarin geen Jason te bespeuren valt, want zoals we allemaal wel weten uit "Scream" is het zijn moeder die de jongeren één voor één letterlijk in de pan hakt en komt de jonge mismaakte Jason enkel in dromerige epiloog aan bod. Dit is meteen ook de beste scene uit de film, duidelijk gebaseerd op het einde van "Carrie (1976)".
Voor de rest een genietbare, hetzij nogal simpele en matig gemaakte horrorfilm met een jonge Kevin Bacon als één van de hitsige kampleiders, veel lijken die uit kasten vallen en geen logica. Maar wel de perfecte start voor een leuke rit doorheen de langst levende slasher reeks ooit gemaakt.
BESTE SCENE : de epiloog.

FRIDAY THE 13th part2 (1981)    **1/2

De eerste in de reeks met Jason als boeman van dienst en een betere film (slasher wel te verstaan) dan zijn voorganger. Daar waar de eerste plotgewijs langs alle kanten rammelde is dit deel meer gefocust en wind regisseur Steve Miner (de man achter Ally Mcbeal!) er geen doekjes rond dat de hoofdzaak van dit soort films de slachtpartijen zijn en de inventiviteit waarmee ze in beeld worden gebracht. Alsook durft de film het aan om de enige overlevende uit het vorige deel al in de eerste scene af te maken, ookal heeft dit geen enkel nut en is het verrevan logisch (sinds wanneer begeeft Jason zich onder de mensen, ver weg van Crystal Lake?).
We krijgen juist hetzelfde verhaal opgevoert als in de eerste film met als enige verandering de identiteit van de moordenaar. Jason draagt in dit deel een soort jutte zak met één kijkgat over zijn hoofd en hoewel dit niet hetzelfde iconisch gehalte heeft als het befaamde hockey masker is het toch een pak angstaanjagender dan zijn moeder uit deel 1 (die eerder lachwekkend was). We zitten terug opgescheept met een bende door hormonen geteisterde pubers en vooraleer er iemand nog maar "boe" kan roepen worden ze al duchtig aan Jason's geliefde machete gespietst. Het dodental ligt ongeveer even hoog als deel 1 en de eindscene is bijna identiek. Het is een matige maar wel  vrij effectieve horrorfilm, die brutaler, sneller en meer to the point is dan de vorige.
BESTE SCENE : Jason en de rolstoelpatient (!)

FRIDAY THE 13th part 3-D (1982)    *1/2

U leest het goed. Dit deel werdt in 3D uitgebracht en was een gigantisch succes. Het is tevens één van de minste uit de reeks, desondanks de (veel te nadrukkelijke) visuele effecten, het hoge dodental en de introductie van het beruchte hockeymasker. Deel 3 is camp, maar dan in slechte zin van het woord. De goedkope 3D effecten zijn zelfs te zien in 2D, met allerlei dingen die op de kijker afkomen zoals jojo's, harpoenpijlen en zelfs foute sigaretten, een visueel trukje dat heel de film lang gebruikt wordt en al na twee keer begint te vervelen. De personages zijn saai en de acteerprestaties navenant, de spanning en sfeer ontbreken en Jason is maar half zo dreigend als hij zou kunnen zijn. Het lijkt, en waarschijnlijk is, een snel in mekaar gebokste cash in die teert op het succes en de hype van 3D maar faalt als slasherfilm en het niet verdient tussen de betere van de reeks te staan.
BESTE SCENE : De oogbal, die recht op de kijker wordt afgevuurd, onnozel maar geestig.

FRIDAY THE 13th : The final chapter (1984)    ***

Het hoogtepunt in de reeks. Het verhaal is nog steeds hetzelfde, maar ditmaal met kleurijke(re) personages, veel brutaal geweld en een dosis gezonde zwarte humor. De campy toon van deel 3 wordt sterk afgezwakt (maar nog steeds voelbaar), wat de film grimmiger en soms zelfs shockerend maakt (het einde waarin de kleine Tommy Jarvis Jason misleidt en in stukken hakt terwijl hij als een bezetene "DIE! DIE! DIE! roept is één van de hardere scenes uit de reeks).
Het was tevens de debuutfilm voor twee rasechte jaren tachtig iconen, met name de onnavolgbare en mysterieuze Crispin Glover ("Back to the future", "River's edge") en de irritante lelijkaard Corey Feldman ("Gremlins", "The Goonies", "The lost boys"), welke beide een relatief sterke acteerprestatie neerzetten (aanschouw het dansje van Glover en lach uzelf een kriek) en daarmee het niveau van de film omhoog tillen. Jason is dit keer wel angstaanjagend en de slachtpartijen een pak inventiever (lees : meer gore), het hockeymasker is een vaste waarde en de slachtoffers zijn eindelijk van vlees en bloed.
Het was oorspronkelijk wel degelijk de bedoeling om de serie met dit deel te laten eindigen, maar tegen alle verwachtingen in werd het een hit en konden de makers hun serie verder blijven uitmelken... En dat is precies wat ze deden. Zie deel 5 voor meer uitleg.
BESTE SCENE : De ontsnapping van Jason uit het mortuarium, waarbij hij een ijzerzaag hanteert op een wel heel bijzondere wijze.

FRIDAY THE 13th part 5 : A new beginning (1985)     *1/2

"A new beginning" is de eerste film waarin Jason officieel doodverklaard is en daar maken de schrijvers gretig gebruik van. Deel 5 is één grote grap, met als pointe dat er ditmaal gewoon geen Jason is, maar wel een copycat killer die jongeren uit een psychiatrische instelling één voor één de dood in jaagt en het uiteindelijk gemunt heeft op Tommy Jarvis, het nu volwassen jongetje uit "The final chapter". Er wordt gespeeld met het idee dat Tommy de Jason van dienst is, maar dit is pover uitgewerkt en wordt uiteindelijk gewoon verworpen door de ridicule plottwist helemaal op het eind van de film. Wie de moordenaar is zal ik niet verklappen, maar ik betwijfel of er iemand verrast zal zijn, ongeacht of men het nu weet of niet.
Het dodental van deze film ligt het hoogst, maar de scenes missen punch en lijken wel van al het lekkers ontdaan, de acteurs zijn verschrikkelijk irritant, de toon wisselvallig en het verhaal ontbreekt volledig.
Eén van de mindere uit de bende.
BESTE SCENE :  de hakbijlmoord.

FRIDAY THE 13th part 6 : Jason lives! (1986)     **1/2

Eén van de leukere films uit de serie en het debuut van zombie Jason. Ditmaal een iets beter scenario, waarbij Tommy Jarvis beschuldigt wordt van moord op verschillende jongeren, terwijl onze geliefde maniak rustig aan zijn weg door het leven hakt. Origineel is het allesbehalve (het doet een beetje denken aan de eerste "A nightmare on Elmstreet"-film, waarin een gelijkaardige situatie veel beter werdt uitgewerkt) en intelligent al zeker niet, maar iemand die zulke verwachtingen heeft is naar de verkeerde film aan het kijken. We krijgen ditmaal een zomerkamp in Camp Crystal Lake waar voor de eerste keer (!) in de reeks effectief kinderen rondlopen, we hebben de obligate geile kampleiders en natuurlijk een love intrest voor Tommy (welke zijn onschuld geloofd terwijl haar vader/sheriff van dienst allesbehalve te overtuigen is, wat zorgt voor een iets interessantere plot). Het geweld is miniem maar de moorden inventief, de humor is zwak maar niet storend en de acteerprestaties zijn relatief goed. Het is de laatste film in de franchise die Tommy Jarvis opvoert als protagonist.
BESTE SCENE : de simultane onthoofding van drie paintball-spelers.


FRIDAY THE 13th part 7 : The new blood (1987)     **

Of onder fanboys ook wel Jason vs. Carrie genoemd. Jason krijgt af te rekenen met een van telekinetische gave voorziene dame die bijzonder goed haar mannetje weet te staan tegenover de gemaskerde boeman en zichzelf katapulteert tot krachtigste tegenstander uit de hele reeks.
Debuut voor Kane Hodder, de man die vier maal in de huid van Jason kroop en algemeen beschouwt word als de betere "acteur" van dienst. Hodder geeft Jason meer dreiging en presence, is fysiek imponerend en geeft enkel door zijn pose meer karakter aan de schurk dan zijn voorgangers. Het geweld is een beetje afgezwakt en de plottwist op het eind van de film is te belachelijk voor woorden, maar dit deel bevat veruit de beste special effects, is soms zelfs spannend en dus al bij al een waardig deel in de serie.
BESTE SCENE : Het einde, wanneer het ware gelaat van Jason wordt getoond, is een staaltje van meesterlijke make-up.


FRIDAY THE 13th part 8 : Jason takes Manhattan (1988)     *1/2

Of Jason neemt de boot (die vertrekt vanuit Crystal Lake!) richting New York om dan in de laatste 10 minuten (!) aan wal te gaan en Manhattan onveilig te maken. Voor de rest bijzonder flauwe film.
Betere (en eerlijkere) titel : Jason takes a boat.
BESTE SCENE : Jason op Time Square.

JASON GOES TO HELL (1989)     *

Een poging om de franchise tot mytische proporties op te blazen. Jason is ditmaal geen doorgedraaide maniak maar een slijmerige alien-achtige worm die als een parasiet van de ene gastheer naar de andere switcht, slachtoffers maakt en een eeuwenoud kwaad blijkt te zijn. Foutste film uit de serie en hoewel niet echt slecht gemaakt, volledig overbodig en de naam Jason niet waardig.
BESTE SCENE : Het laatste beeld waarin het masker van Jason in de hel wordt getrokken door... de hand van Freddy Kruger. Helaas werd deze combinatie een sof van jewelste (zie Freddy vs. Jason)

JASON X (2001)     *1/2

Grappige maar foute science-fiction versie van een Friday the 13th film. Dit deel bevat een paar van de betere slashermomenten (dat bevroren gezicht!) van de reeks maar slaagt de bal volledig mis op het gebied van sfeer, structuur en stijl. Het is een lelijke film zonder coherente visie die niet goed weet wat te zijn. Enerzijds camp, anderzijds een serieus sci-fi avontuur. Gastrol voor David Cronenbergh ("Videodrome", "The fly") en een uit zijn voegen gebarsten uber-Jason, die werkelijk alle verbeelding tart en er gewoon onnozel uitziet. Bevat een paar grotesk grappige momenten met als hoogtepunt een ode aan de slaapzak-moord uit "The new blood", ditmaal voorzien van twee babes en geen boom(!).
BESTE SCENE : de slaapzak.

FREDDY VS. JASON (2003)      *

Niet de gehoopte clash der horroriconen die het had moeten zijn , maar een in MTV-stijl gefilmde mislukking die eerder thuishoort in het rijtje van de "Scream"-klonen "I know what you did last summer" en zijn vervolgen dan in franchises van zijn hoofdpersonages. Waardeloos.
BESTE SCENE : de aftiteling.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten